Ажлын байран дээр улс төрөөс эхлээд бэлгийн амьдрал хүртэл ярихад бэрх, эвгүй ярианы сэдвүүд үе үе гарч ирдэг. Ийм үед тун ухаалаг, болгоомжтой чиглүүлэхгүй бол байдал маш түргэн буруу тийшээ эргэчихдэг талтай байдаг талаар Харвардын бизнесийн сургуулийн ахлах илтгэгч Кристина Винг анхааруулан, эгзэгтэй сэдвүүдээр хэрхэн зөв ярилцах тухай зөвлөжээ.

Яриаг зөв тийш чиглүүлэх таван дүрэм

1. Асуудлыг бүү хойш тавь. Удах тусам асуудал улам дорддог тул эртхэн шийдвэрлэх нь харилцааг жигдрүүлж, үр ашгийг дээшлүүлнэ гэж Винг зөвлөжээ.
2. Доод тал нь 24 цагийн өмнө мэдэгд. Уулзалт товлохдоо хэлэлцэх асуудлаа тодорхой ойлгуулж, харилцагчдаа бэлдэх цаг үлдээ. Ингэснээр таны яриа хэрүүлийн шинжтэй болохгүйн дээр аль аль тал асуудлын ач холбогдол, буулт хийх боломжуудаа бодчихсон байдаг.
3. Тухтай газарт биечлэн уулз. Цахим шуудан, мессеж ярианы сэдэв, өнгө аясаас өөр уншигдах талтай байдаг. Ялангуяа харилцагч тал танаас өөр ашиг сонирхол, чухалчлах зүйлтэй бол бүүр ч эгзэгтэй.
4. Гол зорилгоо бүү март. Та зүгээр л үгээ хэлэхийг хүсэж байна уу, эсвэл ямар нэг тодорхой ажил хэрэг эхлүүлэхийг хүсэж байна уу? Үүнээс шалтгаалж таны ярих өнцөг, өнгө, эрч өөр өөр байх ёстой.
5. Дараагийн алхмуудыг илэрхийлэхээ бүү мартаарай. Яриагаа тодорхой төлөвлөгөөтэй үлдээгээрэй, ингэснээр ярианы явцад олж авсан амжилтаа алдахгүй байх болно.

Ажлын байран дээр хориотой ярианы сэдвүүдийн тухай

Нээлттэй ярилцах нь баг хамт олны дунд итгэлцэл, холбоо харилцааг бэхжүүлэхэд, цаашлаад бизнесийг амжилтад хүргэхэд тустай. Гэвч хүмүүсийн халгадаг зарим сэдвийг тун болгоомжтой ярих хэрэгтэй байдаг талаар Винг ийн зөвлөсөн байна.

Нас

50 настай менежер 64 настай даргад ажлаа тайлагналаа гэж бодъё. Дарга нь тэтгэвэрт гарахад менежер тушаал дэвших магадлал өндөр боловч энэ сэдвийг шууд хөндөх нь бодлогогүй хэрэг шүү дээ.

Энэ сэдвийг яаран хөндвөл ажилчид өөрийг нь хэтэрхий хөгширч, гүйцэтгэл нь буурч байна, эсвэл бид таны явахыг тэсэн ядан хүлээж байна гэж байгаа юм шиг даргад санагдана. Гэхдээ хүмүүс үүнээс сэргийлэх гэсэндээ зөвхөн дарга ч биш, 60-70 насны бүх ажилчдыг үүрд энэ хэвээрээ ажлаа хийгээд л байх юм шиг харилцах нь олон таардаг.

Тийм байдлаар удаан дуугүй явснаар гэнэтхэн ямар ч бэлтгэлгүй байхад компанийн бүтэц өөрчлөгдөхөд хүрдэг. Түүнчлэн тус сэдвийг бүрмөсөн цээрлэснээр байгууллагыг цаашид хэн залгамжлан авч явах нь ойлгомжгүй хоцорч, бүтээмж буурдаг. Ийм асуудлаас үүдэн үнэхээр чадварлаг 50 настнууд илүү боломж эрэн компаниа орхисон жишээ олон бий.

Харин оронд нь компаниуд зөвхөн ахмад настнуудынхаа дунд биш, бүх ажилчдынхаа дунд залгамж, халаа, ажлын сэтгэл ханамж, шинэ боломжуудын талаар нээттэй хэлэлцэж, цаашлаад жил бүрийн ажлын төлөвлөгөөндөө тусган, бүгд өөр өөрийн ажлын байрыг ирээдүйд хэнд үлдээх тухай төлөвлөдөг болох нь зүйтэй. Нэгэнт ийм бодлого хэрэгжүүлсэн байгууллагад гэнэтийн асуудал тулгарахад өрсөлдөөн ширүүсэхгүй, бүх зүйл шударга бөгөөд жигд үргэлжлэх боломжтой.

Эрүүл мэнд

Винг нэг удаа ганцхан жилийн дотор ажилтнуудынхаа эрүүл мэндийн гэнэтийн зардалд бараг сая ам.доллар зарцуулсан байгууллагатай ажиллаж байжээ. Түүний шалтгаан нь тухайн байгууллага эрүүл мэндийн тэтгэмжийн маш өгөөмөр бодлого баримталдаг бөгөөд чихрийн шижингийн зориулалттай ч зарим тохиолдолд жин барих зорилгоор уудаг өндөр үнэтэй Оземпиз хэмээх эмийг мянга гаруй ажилтан компанийнхаа зардлаар авуулсан байж.

Яах аргагүй компанийн удирдлагууд мянган ажилтан нь гэнэт чихрийн шижинтэй болоогүй гэдгийг мэдэж байгаа ч ажилчдынхаа эрүүл мэнд, жингийн илүүдлийн тухай ярилцаж чадалгүй явсан байжээ.

Улмаар тэд нэг бол бодлогоо чангалж, үнэхээр эм уух шаардлагатай олон ажилтныхаа боломжийг үгүй хийх, эсвэл амаа хамхиад тэр их мөнгийг үргэлжлүүлэн төлөх ёстой болсон байна.

Уг нь тэдний компани ажилчидтайгаа чөлөөтэй ярилцан эрүүл мэндийн тэтгэмж нь хүн бүрд биш, үнэхээр зайлшгүй тусламж шаарлагатай ажилтнуудад зориулагдсан гэдгийг ойлгуулбал сайн юм.

Мөнгө

Хамт олны дунд мөнгө санхүүгийн ялгаа ихэвчлэн далд сэдэв байдаг. Улмаар зарим нь мөнгөний асуудалтай байж магадгүй гэж бодолцолгүйгээр ажлын дараа хоолонд орж, дарс уухаар гардаг тохиолдол олон. Ямар ямар зөрүү байгааг үл харгалзан бүгд ижил ажил хийж, ижил цалин авч байгаа мэт бодоцгоодог.

Цалингийн тухай яриа таагүй байдалд хүргэж болзошгүй ч хэзээд чухал хэвээрээ. Ихэнх тохиолдолд менежерүүд ажилтнаа илүү өндөр цалинтай ажилд алдахын оронд яагаад цалингаа нэмүүлэх хүсэлтэй байгааг нь, түүний төлөө юу хийж чадахыг нь ярилцсан нь зөв байдаг.

Ингэж мөнгө санхүүгийн тухай яриаг бүрмөсөн цээрлэснээр компанид өргөн хүрээтэй стратегийн асуудал үүсэх, цаашлаад онцгүй үр дагаварт хүрэх эрсдэлтэй. Вингийн хэлснээр тэр олон хувийн байгууллагатай хамтарч ажиллаад, ажиглахад ихэнх ажилчид компанийнхаа жилийн орлогыг мэдэхгүй байсан гэнэ.

“Орлогоо яах гэж ажилчдаасаа нуух юм бэ? Заримдаа удирдах албан тушаалтнууд ажилтан нь байгууллагын санхүүгийн мэдээллийг өрсөлдөгч байгууллагад задалж магадгүй хэмээн сэрэмжилдэг. Гэхдээ ажилчдаасаа бүгдийг нуух нь эргээд бүүр ч сөрөг нөлөөтэй. Бид ажилтнууддаа итгэхгүй байхад тэд бидэнд яаж итгэх билээ дээ?” хэмээн Винг ярьжээ.

Гэр бүл

Судалгаанаас үзвэл, 30-35 насны эрэгтэй, эмэгтэй хүмүүсийн ажилд тэнцэх магадлал 7:1 харьцаатай байна. Үүний нэг шалтгаан нь ажил олгогчид эмэгтэй ажилтан жирэмсний амралтаа авах вий хэмээн санаа зовдог ч тэр талаараа шууд асууж чаддаггүйтэй холбоотой.

Иймээс Винг ажил горилогч эмэгтэйчүүдэд ажлын ярилцлагад орохдоо түрүүлж энэ асуудлыг хөндөн ярихыг зөвлөжээ. Жишээбэл, “Би гэрлээд долоон жил болж байна, гурван хүүхэдтэй болсон. Одоо карьераа өсгөхөд илүү их анхаарал хандуулж байгаа” гэх мэтээр ярьж болох юм. Мөн тэрээр “Хэрвээ ажлын санал хүлээж авсны дараа жирэмсэн болчихвол хойшлуулалгүй тэр талаараа ярилцах нь зүйтэй. Тэгэхдээ тус ажлын байрыг сонирхсон хэвээр байх болно гэдгээ илэрхийлэх хэрэгтэй. Хүссэн хүсээгүй удахгүй нуух аргагүй болно шүү дээ. Тиймээс стресстэхгүй байж, ирээдүйгээ төлөвлөхийн тулд эртнээс ярилцаж байх хэрэгтэй” хэмээжээ

Мөн ажил олгогчид ч ажил горилогчийнхоо хувийн нөхцөл байдлын талаар ярилцах ухаалаг арга зам хайж олох боломжтой талаар Винг санууллаа. Жишээлбэл, ярилцлагын эцсийн шатанд “Та ойрын хэдэн жилд амьдралынхаа 80 хувийг ажил дээрээ өнгөрөөх шаардлагатай болно. Таны хувийн амьдрал, хүсэл сонирхолд харшлах юм байна уу?” гэх мэт.

Мэдээж нөхцөл байдал гэнэт өөрчлөгдөж, бид түүнд дасан зохицох шаардлагатай болдог. Гэхдээ л ядаж ярилцчихсан байх хэрэгтэй шүү дээ.

Эх сурвалж: SHRM